„Tworzenie to ważna rzecz. Nic innego się nie liczy, tworzenie to wszystko”
Pablo Picasso (1948). (za: Picasso, Portret Intymny; Jaime Sabartés)
Ludzka możliwość tworzenia nie jest wyjątkowa – to wszechświat manifestuje najpiękniejsze prace twórcze. Gwiazda, kwiat, drzewo czy koń – są bardziej unikalne niż wszystko, co może zostać stworzone przez człowieka. Nie mniej jednak, jako istoty świadome stajemy się częścią twórczego procesu przenikającej wszechświat Boskiej świadomości. Jako istoty posiadające wolną wolę, możemy dokonać wyboru i połączyć się z tą twórczą energią, która manifestuje się w kosmosie, a dzięki temu możemy stać się jej kanałami i narzędziami. Nasze zmysły pozwalają nam przemienić inspirację w formy materialne, w obrazy, słowa oraz w muzykę. Akt stworzenia jest aktem magicznym. Stawiając na wyrażanie swojej kreatywności, wspomagamy ewolucję wszechświata, pozwalając mu wyrażać nowe idee i wizje poprzez nas.
Tworzenie i duchowość są blisko powiązane
Istnieje wiele form twórczych poza tymi, które zazwyczaj nazywamy 'artystycznymi’. Niektórzy z nas tworzą nowe sposoby wykonywania rzeczy, inni tworzą nowe związki, organizacje, jeszcze inni dokonują naukowych odkryć lub tworzą kochające środowisko, w którym inni mogą wzrastać i rozwijać się. Niektórzy z nas gotują, robią na drutach, niektórzy tworzą duchowe doświadczenia inspirując w ten sposób innych. Kimkolwiek jesteśmy, zawsze znajdą się kanały, poprzez które możemy manifestować twórczy instynkt, leżący w jądrze naszego człowieczeństwa.
Tworzenie i duchowość są blisko powiązane, a pogańska duchowość czerpie radość z twórczego wyrażania siebie. Budujemy piękne ołtarze ku czci naszych Bogów. Szyjemy szaty, malujemy i piszemy inwokacje, by wyrazić naszą miłość dla wszechświata oraz radość i podziw z niego płynące. Starożytni uważali, że 'twórczość’ pochodzi od Bogów, z głębszych i mądrzejszych obszarów niż osoba, która stała się kanałem twórczej ekspresji. Wielu artystów, poetów, muzyków, tancerzy i pisarzy doświadcza swojej najlepszej pracy jako czegoś, co pochodzi z miejsca leżącego poza świadomym umysłem. Często ci, którzy produkują najlepsze i najbardziej innowacyjne dzieła – dzieła, które wyprzedzają swój czas – są ludźmi, którzy czują się zainspirowani wymiarami duchowymi, a czasami nawet bezpośrednio prowadzonymi przez te wymiary. W niektórych kulturach artyści i poeci mówią o kontakcie z duchem, bogiem lub muzą, którzy nim kierują. Inni doświadczają wymiaru duchowego bardziej abstrakcyjnie, jako głębszego stanu świadomości, istniejącego poza codziennym ego.
Droga w górę prowadzi w dół
Inkubacja
W ciszy rozbrzmiewającej dźwiękiem
Trwam w bezruchu, słyszę twój głos
Przemiana bezformy w słowa
Umysł mój – spokojnym, chłonnym stawem
Myśl w niego wpada i znika
Jak kamień bez plusku
Spoczywa w głębinie
Woda go pożera – powoli
Czy kamień to perła?
Vivianne Crowley (1996) in Vivianne Crowley & Christopher Crowley. Free Your Creative Spirit. Salem, OR: Walking Stick Press, 2001, p. 116
By dojść do tych najbardziej twórczych i innowacyjnych pokładów w nas samych, dobrze jest czasami odciąć się od codziennego świata wiecznie zajętej świadomej myśli, a zamiast tego wejść w ciszę i ciemność, w obszar snów i wizji. Pójście w samotne miejsce na łonie natury może pomóc nam sięgnąć w głąb siebie, ale to, czego szukamy, to nie fizyczne miejsce, ale raczej stan świadomości. W ten stan możemy wejść także poprzez rytuał i medytację. Duchowa praktyka może pomóc nam dotrzeć do naszej własnej kreatywności poprzez nauczenie naszego świadomego umysłu, by pozbył się cenzury i kontroli. Integralną częścią dorastania jest rozwinięcie w sobie poczucia rzeczywistości i bycia uziemionym w tutaj i teraz, ale potrzebujemy także takich momentów, w których świadomość może przepływać wolna i niczym nie skrępowana. Słuchanie muzyki, spacery na łonie przyrody, medytacja, bieganie, czantowanie – są to sposoby wchodzenia w inne 'miejsce’ w ramach naszej psyche, miejsce, które leży pomiędzy jawą a śnieniem, pomiędzy światami myśli i snu, pomiędzy światami symboli i mowy. Kiedy wejdziemy w to 'miejsce’, znajdziemy tam pierwotną inspirację, która powoduje pojawienie się radykalnie nowych idei i sposobów wyrażania, a te mogą zapoczątkować zmianę w naszym świecie.
Sztuka i magia, wyobraźnia i inwokacja
Sztuka i magia, wyobraźnia i inwokacja to akty tworzenia, które definiują nas jako ludzi. Nasza kreatywna wyobraźnia jest źródłem nauki i technologii, sztuki i muzyki, tego wszystkiego, co powoduje, że jesteśmy tym, kim jesteśmy. Dążymy do naśladowania przyrody, ale dążymy także do przebicia się w nowe stany świadomości, które wydają się zabierać nas poza znany nam dzięki zmysłom wszechświat. Kiedy fotografia i film oswobodziły sztukę od potrzeby odtwarzania zewnętrznych obrazów, wyobraźnia artystyczna mogła skupić się na szukaniu nowego wglądu w otaczający nas świat. Tak jak mikroskop odkrył przed nami piękno i złożoność świata molekularnego, którego nie mogliśmy dostrzec przy pomocy naszych fizycznych zmysłów, tak nasze umysły zaczęły podróżować coraz dalej, w wolności, ku strukturom światła i dźwięku, pozbywając się założonych wcześniej z góry idei o tym, jak widzieć i jak słyszeć. Sztuka abstrakcyjna i nowe formy muzyki oburzyły początkowo konwencjonalną publiczność. Najbardziej radykalni twórcy byli wyśmiewani, unikani i ignorowani przez główne nurty. Czy to przypomina coś poganom – fakt, że radykalne nowe sposoby postrzegania świata natury i społeczeństwa mogą być odrzucone?
Przechodząc przez most
Akademicy i intelektualiści naukowi od dawna poszukiwali schronienia w racjonalności oraz odgrodzenia się od kreatywnego, duchowego i magicznego myślenia. Dzisiaj ten trend się zmienia. Coś nowego dzieje się w sferze intelektualnej. Stare bariery znikają a uprzedzenia są odrzucane, w miarę jak wzrasta zainteresowanie zależnościami pomiędzy światami: artystycznym, duchowym i magicznym. W tym tygodniu brałam udział w konferencji na Uniwersytecie w Cambridge, konferencji zatytułowanej „Wizje Oczarowania: Okultyzm, Duchowość i Kultura Wizualna”. Konferencja ta była efektem współpracy pomiędzy Wydziałem Historii Sztuki z Uniwersytetu w Cambridge i Wydziałem Sztuk Pięknych Uniwersytetu w Bournemouth przy wkładzie Europejskiego Stowarzyszenia Studiów nad Zachodnim Ezoteryzmem. W konferencji uczestniczyli profesorowie z najważniejszych uniwersytetów, historycy sztuki z różnych muzeów, a także poganie, magowie, artyści i filmowcy, wszyscy przyjechali, by odkrywać formatywną rolę, jaką okultyzm i duchowość odegrały w tworzeniu zachodniej, i nie tylko zachodniej, kultury wizualnej i materialnej. Ważni naukowcy jak prof. M.E Warlick z Uniwersytetu w Denver, prof. Antoine Faivre z Sorbony, prof. Emilie Savage-Smith z Oxfordu i dr Marco Pasi z Amsterdamu dyskutowali na temat sztuki, alchemii, ezoteryzmu, Wicca i pogaństwa. A przerwa na lunch ożywiona została niespodziewanie przez starszych profesorów, spacerujących z książką Marco Pasi 'Aleister Crowley i Kuszenie Polityki’ pod pachą.
Nie jest to łatwa praca. Ekonomiczne trudności powodują, że nie ma funduszy na studia nad tematyką ezoteryczno – okultystyczną. Niemniej jednak widać niesamowicie wielką zmianę w podejściu naukowców i rosnącej chęci do badania sfer, gdzie twórcza i duchowa wyobraźnia spotykają się i gdzie współczesne pogaństwo odgrywa dużą rolę. Czy to obchodzi pogan, którzy nie mają nic wspólnego z Akademią? Myślę, że tak. Pomiędzy 'mainstreamowym’ myśleniem a współczesnym pogaństwem powstają mosty porozumienia. Teraz musimy wygenerować idee i myślenie potrzebne, by móc przez te mosty przejść.