Izyda, wielokulturowa Bogini

Z okazji urodzin bogini Izydy (17 lipca)

Do Izydy
Ty, która obdarzasz obfitością,
Królowo Bogów,
Mądrości Mówczyni,
Wszechmocna Pani,

Agathe Tyche, wielce czczona Izydo…
poprzez ciebie istnieją Niebiosa i Ziemia;
oraz podmuchy wiatru i słońce z jego słodkimi promieniami…
I wszystko, co żyje na bezgranicznej ziemi…
Wzywa twe piękne imię, czczone przez wszystkich…
Syryjczycy czczą cię jako Astarte, Artemidę, Nanaję;
Licyjczycy jako Leto, ich Panią;
Trakowie nazywają cię Bogów Matką;
Grecy Herą na Wielkim Tronie, Afrodytą,
dostojną Hestią, Reą i Demeter,
Lecz Egipcjanie zwą cię „Boginią”,
gdyż Ty jesteś wszystkimi innymi boginiami przez ludzkość wzywanymi.

Izydorus, ok. 100 r. p.n.e., zaadaptowane przez Verę Frederikę Vanderlip (1972)
w„Czterech greckich hymnach Izydorusa i Kulcie Izydy”, Toronto: Hakkert

Powyższy tekst jest częścią znanego hymnu do bogini Izydy napisanego nieco ponad dwa tysiące lat temu przez pogańskiego greckiego kapłana imieniem Izydorus. Został zapisany na ścianach świątyni, odkrytej przez grupę włoskich archeologów w egipskiej wiosce Medinet Madi w latach 30tych.

Izyda i Syriusz

Kult Izydy wywodzi się ze starożytnego Egiptu i stamtąd rozprzestrzenił się na północnoafrykańskie wybrzeże morza śródziemnego, Sudan, Etiopię i dalej. Istniało wiele świąt poświęconych Izydzie, ale czasem, w którym najbardziej się o niej myśli, jest środek lata. Na półkuli północnej mamy wtedy coś, co nazywamy „Dog Days” (angielskie wyrażenie, „pieskie dni”), zwykle są to najcieplejsze dni w lecie, od lipca do połowy sierpnia, kiedy nasze słońce i gwiazda Syriusz znajdują się w koniunkcji, wstają i zachodzą mniej więcej w tym samym czasie. Syriusz znajduje się w konstelacji Canis Maior (Wielki Pies), ale przez długi czas wcale nie był on utożsamiany z psami, ale właśnie z Izydą.

Izyda dziś

Izyda i Horus
Izyda i Horus

Izyda jest czczona przez wyznawców Bogini także dzisiaj. Fellowship of Isis to światowy ruch, który pomógł wskrzesić jej kult, ale jest ona także znana w Wicca. Jedną z pierwszych rzeczy, jakie słyszą ci, którzy są inicjowani w tradycyjną gałąź Wicca, jest piękny tekst rytualny zwany Pouczeniem Wielkiej Matki. Mówi nam on, abyśmy „usłyszeli słowa Wielkiej Matki, którą ludzie zwali Izydą, Astarte… i wieloma innymi imionami”.

Wiccańskie Pouczenie mówi, że Bogini jest immanentna i możemy ją znaleźć w otaczającym nas świecie naturalnym, ale jest ona także transcendentna. To Bogini ziemi i księżyca, ale także gwiazd. Pouczenie mówi: „Usłyszcie słowa Gwiezdnej Bogini, której ciało oplata wszechświat”. Ów tekst złożony został przez Doreen Valiente (1922-1999) z bardzo różnych źródeł, do których wliczają się teksty Lucjusza Apulejusza, który został inicjowany do kultu Izydy dwa tysiące lat temu; „Ewangelia Czarownic”, zawierająca przekaz wiedzy czarownic w języku włoskim, przetłumaczona przez Charlesa Lelanda, oraz prace Aleistera Crowleya.

Pouczenie jest pełnym mocy tekstem, który przywiódł wielu ludzi do Wicca. Wzywa on Boginię gwiazd i niebios, która przypomina nam o ludzkim pragnieniu dotarcia poza granice naszego jednostkowego, umiejscowionego w czasie i przestrzeni życia. Twierdzi się czasem, że religie monoteistyczne mają monopol na transcendencję, ale pogaństwo, pomimo tego, że respektuje to, co wiąże się z ciałem, również zwraca uwagę na to, co wnosi nas ponad zwyczajną świadomość.

Bogini wielokulturowa

Przez wiele tysiącleci Izyda była Boginią starożytnych Egipcjan, która opanowała tereny między morzem śródziemnym a sercem Afryki, pomost łączący kulturą europejską i afrykańską. Potem, zaledwie ponad dwa tysiące lat temu, jej kult został przejęty przez Greków, a potem przedostał się do świata rzymskiego i rozprzestrzenił po całym imperium, sięgając nawet do Brytanii. Kiedy kult Izydy przeszedł przez granice Egiptu, bogini zyskała wiele cech i atrybutów związanych z innymi wielkimi boginiami Mezopotamii oraz innych miejsc. Stała się Izydą wielu imion i przymiotów – Izyda Królowa Niebios, Gwiazda Morza, Izyda Fortuna, Izyda Minerwa, to tylko kilka spośród nich.

Uskrzydlona Izyda, Pani Nieba
Uskrzydlona Izyda, Pani Nieba

Izyda ma wiele do zaoferowania współczesnym poganom. W klasycznym świecie pogańskim była Boginią multikulturową czczoną w Afryce, Azji Mniejszej i Europie, ludy odległe od siebie w kwestiach kulturowych znajdowały sens w jej czczeniu. Dzisiaj, podobnie jak we wcześniejszych pogańskich społecznościach, może połączyć ludzi różnych ras i ścieżek. Bogini jako Królowa Niebios nie jest związana z żadnym konkretnym miejscem, czasem lub kulturą. Łuk niebios łączy ze sobą wszystkie byty -€“ ludzi, zwierzęta, rośliny i każdą formę życia we wszechświecie. Izyda może być także pomostem dla tych, którzy wyznają inne religie. Wiele jej tytułów zostało zaabsorbowanych przez katolików, którzy darzą głębokim szacunkiem Maryję Dziewicę, a wizerunek bogini przetrwał w katolickiej Europie w formie Czarnej Madonny, której kult w średniowieczu odbywał się w miejscach największych pielgrzymek, ponieważ uważano, że potrafi ona leczyć. Kult Izydy został zakryty, ale nigdy tak naprawdę nie umarł.

Złóżmy w czasie tych ciepłych dni cześć Izydzie, Bogini świata, w którym teraz żyjemy, globalnej międzynarodowej wioski, która jest połączona sklepieniem Królowej Niebios.

Izyda – Nuit
Zasiadasz na tronie w umysłu mojego jaskini,
lecz twój tron jest pusty,
nie ozdobię jego siedzenia żadnym obrazem,
gdyż wszystkie są ograniczeniem
a Ty, ukochana przeze mnie, jesteś ponad wszelkim wyobrażeniem

Chwała Ci, Wielka Matko,
której szatą jest wszechświat,
a cekinami są gwiazdy.

W zimnie nocy
śnią mi się twoje ogromne komnaty.
trzy kolumny z czarnego marmuru
ponad stawem śpiącego lotosu,
białe płatki na ciemnej wodzie.

Tam, gdzie oddech zamienia się we mgłę
gdzie cisza rozbrzmiewa dźwiękiem,
ponad muzyką harfy strun,
tam gdzie głos nie wydaje już echa,
a wizja może tylko próbować pojąć twą istotę
skazana w tym na porażkę,
słyszę twój głos i przybywam na wezwanie.

Nad przepaścią, pod którą jest nicość –
jedynie puste wiatru zawodzenie,
przechodzę przez trzęsący się most rozciągnięty nad nieskończoną otchłanią;
słyszę twój głos i przybywam na wezwanie.

Idę do ciebie, drżąc,
jednak nie widzę innego przeznaczenia,
nie lękam się przekroczyć drogi,
nie lękam się przekroczyć otchłani,
przychodzę z sercem pozbawionym tęsknoty i pragnienia,
przed kolumnę biało-niebieskiego świetlistego płomienia.

Bez żadnych słów, myśli lub uczuć,
w obliczu twojej obecności wszystko jest niczym.
Mój byt blednie, wchłania go niebiesko-biel
Ja-My jesteśmy Jednością
jesteśmy Jednością,
jesteśmy Jednością.

Chwała Izydzie.
Chwała Izydzie,
Izydzie o wielu imionach.

Vivianne Crowley